Makine Çevirisi Nedir?
Makine Çevirisi Nedir?
Makine çevirisi (MT), kaynak içeriği hedef dillere çevirebilen tam otomatik yazılım anlamına gelir. İnsanlar MT’yi başka bir dilde metin yazmalarına veya konuşma yapmalarına yardımcı olmak için kullanabilir. MT araçları genellikle geleneksel yolla tercüme edilmekte zorlanılan ağırlıklı olarak terim sözcükler içeren büyük metinleri çevirmek için kullanılır.
MT’nin çıktı kalitesi metinden metine önemli ölçüde değişebilir; MT sistemlerinde istenilen alandaki kaliteyi arttırmak için “eğitim” gereklidir. Bunu da ancak yazılım geliştiriciler yapabilir.
Çeviri Şirketleri Neden Makine Çevirisi Kullanır?
Çeviri şirketleri MT'yi çevirmenlerinin verimliliğini artırmak, maliyetleri azaltmak ve müşterilere düzenleme sonrası hizmetler sunmak için kullanıyor. Ülkemizde de “Dil Hizmet Sağlayıcıları” tarafından MT kullanımı hızla artıyor. 2016 yılında, dünyanın en büyük çeviri şirketlerinden biri olan SDL Trados’un MT ile insanlardan oluşan ekiplerden 20 kat daha fazla içeriği çok daha hızlı çevirdiğini açıklaması üzerine çeviri şirketlerinin bu alana ilgisi artmıştır.
Makine Çevirisi Nasıl Çalışır?
MT, bir makine çeviri motoru tarafından birbirleriyle karşılaştırılan ve eşleşen çok miktarda kaynak ve hedef dille çalışır. Makine çeviri yöntemlerini 3 başlıkla birbirinden ayırabiliyoruz:
- Kural tabanlı makine çevirisi
Dil uzmanları tarafından geliştirilen dilbilgisi. Dil kurallarını ve belirli bir konu veya endüstriye göre özelleştirilebilen sözlükleri kullanır.
- İstatistiksel makine çevirisi
Dil kuralları ve çevirdiği sözcükler tam olarak doğru olmamakla birlikte; mevcut insan çevirilerinin büyük bir kısmını analiz ederek nasıl tercüme edileceğini öğrenir. Kendi kendine zamanla gelişir.
- Nöral makine çevirisi (Yapay Zekâ Destekli Makine Çevirisi)
Büyük bir sinir ağı kullanarak nasıl tercüme yapacağını kendi kendine öğrenir. Bu yöntem özellikle çapraz dil seçeneklerinde daha iyi sonuçlar verdiği için giderek daha popüler hale geliyor. Günümüzde en çok kullanılan sistem olması da bu durumu destekler niteliktedir.
İki farklı MT yönteminin bir kombinasyonuna Hybrid MT denir.
Makine Çevirisinin faydaları nelerdir?
Zaman kazandırır: Makine çevirisi, tüm metin belgelerini saniyeler içinde çevirebildiğinden önemli ölçüde zaman kazandırabilir. Bununla birlikte, insan çevirmenlerin her zaman MT'ler tarafından yapılan çevirileri prova okumasından geçirmesinin çeviride kaliteyi üst düzeye taşıyacağını unutmayın.
Maliyetleri düşürür: Makine Çevirisi, daha az insan katılımı gerektirdiğinden maliyetleri önemli ölçüde düşürür.
Terimleri ezberler: Makine çevirisinin bir diğer yararı da anahtar terimleri ezberlemesi ve uygun olan her yerde yeniden kullanma yeteneğidir.
Çevirmen ve Makine Çevirisi
Çeviri işi yüzeysel olarak basit gibi görünse de genellikle daha karmaşıktır. Çünkü çeviri yapmak aslında birebir kelime çevirisi değil aslında anlamı farklı bir dilin kültürü ile harmanlayarak hedef dilin kültürel yerelleştirmesini tam manasıyla metne oturtmaya çalışmaktadır. Yani çevirmen, metindeki tüm unsurları yorumlamalı, analiz etmeli ve her kelimenin, metnin içeriğini etkileyebilecek nitelikte olduğunu bilmelidir. Dilbilgisi ve sözdiziminin; hedef ve kaynak dilde uzmanlık gerektiğini unutmamak gerekir.
Herhangi bir metnin çevirisinin yapılmasının ardından (çeviriyi yapan ister insan olsun ister MT olsun) kaynak metnin hedef dile tamamen aktarıldığına dair kontroller yapılmalıdır.
Temel düzeyde kullanılan MT, bir dildeki kelimelerin başka bir dildeki yerine koyulmasını gerçekleştirir, ancak tek başına bu genellikle bir metnin iyi bir çevirisini üretemez çünkü tüm deyimlerin ve hedef dildeki en yakın eşlerinin tanınması gereklidir.
Yapılan güncellemeler ve sinirsel teknolojinin makine çevirisine entegre edilmesi ile makine çevirisinin kalitesi yükselmiştir lakin bu durum önümüzdeki uzun yıllar boyunca prova okuması olarak bir insan müdahalesine muhtaç olacak gibi gözüküyor.
